Estetyka uśmiechu

Święta Apolonia, której poganie zmiażdżyli szczęki i wybili zęby, stała się patronką nie tylko dentystów, ale i osób cierpiących z powodu bólu zębów. Jednak ten, kto chce mieć piękny, czarujący uśmiech nie może odwiedzać gabinetu dentystycznego dopiero, gdy zacznie odczuwać ból. Higienistkę dentystyczną należy odwiedzać dwa razy do roku. To właśnie ona powinna wdrożyć odpowiednie zabiegi higieniczne. Szczoteczka do zębów, pasta i płukanka są standardem dla każdego. Masaż dziąseł, szczoteczka międzyzębowa czy nitka powinny być dobierane przez higienistkę dentystyczną-tłumaczy dr n. med. Maciej Żarow z krakowskiej Kliniki Stomatologii Estetycznej i Centrum Szkoleniowego „Dentist”. Stymulator dziąsłowy służy do pobudzania brodawek dziąsłowych do wzrostu, ułożenia w odpowiednim miejscu. Program takiej terapii ustala higienistka lub lekarz dentysta-wyjaśnia dalej. Zęby i tkanki przyzębia, podobnie jak pozostałe tkanki organizmu, ulegają procesowi starzenia. Ostatnimi czasy w Polsce nastąpił swoisty boom na zabiegi z zakresu medycyny estetycznej typu mezoterapia, mezoplastyka czy biorewitalizacja, jak również z medycyny przeciwstarzeniowej np. ostrzykiwanie preparatami na bazie osocza bogatopłytkowego zawierającymi komórki macierzyste i czynniki wzrostu. Niestety wiele z osób chcących przywrócić swej twarzy dawny młodzieńczy wygląd zapomina o podparciu, jakie dają skórze zdrowe zęby i tkanki przyzębia. Zastosowanie implantów na bazie kwasu hialuronowego do regeneracji i zwiększania objętości tkanek skórnych nie wystarcza, by pozbyć się zmarszczek i bruzd. Jednak, gdy tego typu terapię połączy się z zabiegami z zakresu dentystyki estetycznej i przeciwstarzeniowej takimi jak: wszczepianie uzupełniających braki zębów implantów dentystycznych, nakładanie korygujących kształt, barwę i wielkość zębów licówek czy leczenie próchnicy i chorób przyzębia, efekty mogą być spektakularne. Zęby są bardzo ściśle powiązane z estetyką twarzy. Człowiek młody kojarzy się z długimi, jasnymi zębami i pełnym uzębieniem. Człowiek starszy, przez całe życie narażony jest na utratę zębów, a także utratę ich jasnego koloru, który zmienia się w kierunku większych przebarwień-czasem odwracalnych, czasem nieodwracalnych. Zęby również zmniejszają się, ponieważ się ścierają. Inne są zęby 18 latka, inne 50-cio latka, a inne 70 latka. Jest to długi proces, który może niestety zostać patologicznie przyśpieszony. Stomatologia estetyczna musi być powiązana ze stomatologią zajmująca się funkcją zębów i utrzymania wysokości zwarciowej zębów. Wysokość zwarciowa zębów bocznych obniża się na przykład dlatego, że pacjentowi brakuje zębów. W wyniku ubytków, zęby zaczynają się przesuwać i pacjent traci wysokość zwarciową, wobec czego zęby w takiej jamie ustnej ulegają automatycznemu skróceniu. Stają się za bardzo przeciążane, ich szkliwo ulega ścieraniu i dochodzi do zaburzania w relacji wysokości całej twarzy. W wyniku zaburzeń jej pionowego wymiaru, mogą pojawiać się zmarszczki oraz starczy wygląd twarzy. Tak więc stomatologia, która odtwarza funkcje, daje także podstawy do odtworzenia estetyki, czyli ładnych, długich zębów- opowiada

dr n.med. M. Żarow, wykładowca wielu konferencji międzynarodowych i autor licznych szkoleń z zakresu estetyki. Tak więc nawet te zęby, które nie są widoczne w strefie estetycznej także stanowią o atrakcyjności. O jakości uśmiechu decyduje także stan kości. To nie wiek, a warunki kostne decydują bowiem m.in. o możliwości wszczepienia implantu.

Nowoczesna implantologia

Tematem wykładu inauguracyjnego wygłoszonego przez dr Claudio Stacci z Uniwersytetu w Trieście wygłoszonego podczas tegorocznej VI Sesji Honorowej towarzyszącej XI Międzynarodowej Konferencji Stomatologicznej „Dental Spaghetti” były nowe perspektywy w implantologii dentystycznej. Dr Stacci jest jednym z założycieli Międzynarodowej Akademii Piezochirurgii. PiezosurgeryÒ to urządzenie wynalezione przez dr. Thomasa Vercelottiego zapewniające precyzję i równomierną głębokość cięcia. Dzięki swojej konstrukcji i właściwościom drgań generowanych przez układ piezoelektryczny pozwala ono na selektywne cięcie tkanek twardych bez ryzyka uszkodzenia wrażliwych struktur tkanek miękkich takich jak: włókna nerwowe, naczynia krwionośne czy błona śluzowa, do których rozcięcia potrzebne są drgania o różnej częstotliwości. W trakcie wykładu dr Stacci przedstawił także różnice we wczesnej i późnej stabilizacji implantów w zależności od metody zastosowanej do przygotowania miejsca do założenia implantu. Zwrócił również uwagę na drogę, jaką przeszła współczesna, nowoczesna implantologia od 1965 roku, kiedy to szwedzki uczony prof. Per-Ingvar Brånemark założył pierwsze tytanowe implanty. Najnowsze implanty ulegające osteointegracji to niezawodna metoda, często dożywotniego, leczenia pacjentów z częściowym lub całkowitym brakiem uzębienia. Od lat 80. na masową skalę przeprowadza się także zabiegi podnoszenia dna zatoki, co zwiększa przewidywalność leczenia implantologicznego. W leczeniu tym bowiem budowa i struktura tkanek miękkich, w połączeniu z zachowaną kością brzeżną, jest jednym z kluczowych elementów do osiągnięcia trwałego sukcesu estetycznego.

Najlepsze rozwiązania

Najlepsze rozwiązania to nie tylko zastosowanie najnowszych osiągnięć technologicznych, stosowanie wysokiej jakości materiałów i ciągły nacisk na podnoszenie kwalifikacji personelu, ale także znalezienie właściwego kompromisu pomiędzy względami fizjologicznymi czy zdrowotnymi, a aspektami estetycznymi. Gdy pacjent przychodzi do mnie na pierwszorazową wizytę, zawsze pytam o to, co chciałby zmienić, czy coś  go denerwuje, czy ma bóle związane ze stawami skroniowymi, czy też inne dolegliwości związane z obniżeniem wysokości zwarcia czy starcia zębów. To analiza potrzeb pacjenta. Druga sprawa to moje spostrzeżenia, które przekazuję pacjentowi. Na takiej pierwszorazowej wizycie robię dużo zdjęć. Oglądam jego twarz, jej symetrię w stosunku do zębów, oglądam zakres wystawania siekaczy górnych spod wargi górnej. U starszych osób dochodzi do starcia zębów i nie są one widoczne podczas uśmiechu. W Stanach zęby powinny być widoczne i wystawać spod górnej wargi. Brak takiego uzębienia świadczy, że albo pacjent nie ma zębów albo są one starte. W stanie spoczynku, podczas uśmiechu kobiecie powinno wystawać od 3-5 mm, a mężczyźnie 1-3 mm. Wszystko zależy również od tego jak pacjent wyglądał w młodości. Bardzo często proszę o zdjęcie z czasu, gdy miał 20-25 lat. Oglądamy zdjęcia, patrzymy jaki był wówczas zakres wystawania siekaczy. Robię pacjentowi próbny uśmiech, czyli nakładam próbny kompozyt na zęby i pokazuję mu jak mógłby wyglądać, jaki mógłby być zakres wystawania siekaczy górnych spod wargi. Wszystko to w  zgodzie z kanonami estetyki i moim poczuciem estetyki. Stomatolog, który zajmuje się stomatologią estetyczną musi mieć wiedzę, ale i poczucie estetyki, które pozwala mu stwierdzić, że zęby winny być krótsze czy dłuższe, że do tej twarzy pasują zęby określonej długości- opowiada ze szczegółami dr M. Żarow. Dzisiejsza dentystyka kładzie coraz większy nacisk na poprawę niesatysfakcjonujących aspektów estetyki uśmiechu. Nie zapominajmy, że kwestia kanonów piękna w tym zakresie uwarunkowana jest kulturowo. Wśród amerykańskich raperów modna jest wbudowana w licówki droga biżuteria nazębna. W momencie osiągnięcia dojrzałości dziewczętom z afrykańskiego plemienia Himby piłuje się na stożkowaty kształt jedną z dolnych jedynek, a w Salwadorze zakłada się koronę porcelanową ze złotą obwódką. Jak wspominał prof. Luis A. Fellipe podczas wykładu „Dentystyka estetyczna po leczeniu ortodontycznym” wygłoszonego na tegorocznej XI Międzynarodowej Konferencji „Dental Spaghetti” jedynie właściwe planowanie leczenia i współpraca z ortodontą pozwala na uniknięcie wielu bardziej inwazyjnych rozwiązań protetycznych. By zoptymalizować wyniki w Brazylii, kraju, którego mieszkańcy znacznie krytyczniej oceniają estetykę swego wyglądu, często pierwsze aparaty ortodontyczne zakłada się w wieku lat kilkunastu, kolejne po 30-tce, a kolejne po 50-tce. Przed założeniem aparatu ortodontycznego warto pamiętać o lakierowaniu zębów. Po jego zdjęciu często konieczna jest korekta kształtu zębów za pomocą licówek czy zmiana linii dziąseł. Obecnie najwięcej licówek wykonuje się z kompozytu. Najlepszy to ten mikrofilny. W tej chwili ścieralność najlepszych kompozytów to 3 mikrometry w skali roku. To mniej więcej tyle samo, co ścieralność szkliwa czy złota. W przypadku problemów z nadmiernym ścieraniem się szkliwa warto odwiedzić dentystę gnatologa. Ścieranie się szkliwa to nie tylko problem starzenia się. To często wieloaspektowy proces, którego przyczynami są m.in. bruksizm, obgryzanie paznokci, dieta oparta na pokarmach o dużej kwasowości czy choroba refluksowa.

Wybielanie

Wybielać czy nie wybielać? To pytanie zadaje sobie nie tylko wielu pacjentów, ale i stomatologów. Są gabinety dentystyczne, w których nie poleca się wybielania zębów. Prócz licznych przeciwwskazań, wybielanie ma także wiele skutków ubocznych m.in. może wywołać nadwrażliwość zębiny. Wybielanie istnieje od lat 80. ubiegłego wieku. Powstało tysiące badań naukowych na ten temat. Jeżeli stosuje się odpowiednią procedurę, zabieg jest bezpieczny i nie szkodzi zębom. Nie u wszystkich pacjentów pojawia się nadwrażliwość. Wszystko zależy od zębów i tego, czy pacjent ma odsłonięte szyjki. Dentysta musi najpierw określić czynniki ryzyka wybielania. Jeżeli pacjent ma dużo rozległych plomb i przebarwień, to nie uzyska się dobrego efektu wybielania. Trzeba o tym poinformować pacjenta. Zęby z żywą miazgą wybiela się w gabinecie metodą z zastosowaniem silnych żeli i lamp wybielających lub metodą nocną, kiedy to pacjent zakłada specjalnie przygotowane nakładki uzyskane na podstawie wycisków. Zęby martwe wybiela się poprzez aplikację do ich wnętrza, na wiele dni, środków wybielających- tłumaczy dr n. med. Maciej Żarow z krakowskiej Kliniki Stomatologii Estetycznej i Centrum Szkoleniowego „Dentist”. Wiele zależy od środowiska, w którym się przebywa. Są regiony na świcie, gdzie wszyscy chcą mieć najbielsze zęby. Przykładem są tu Stany Zjednoczone czy Brazylia. W tym ostatnim kraju coraz popularniejsze są fluoryzujące licówki świecące w świetle lamp dyskotekowych. Są też i profesje, w których posiadanie śnieżnobiałego uzębienia to konieczność. Ostatnia nowelizacja regulująca zasady dopuszczenia do sprzedaży produktów wybielających zęby realizuje zalecenia zawarte w opinii Rady Lekarzy Dentystów Europejskich oraz Komitetu Naukowego ds. Produktów Konsumenckich w sprawie stosowania nadtlenku wodoru. Produkty zawierające do 0, 1 % tego związku nadal będą obecne na rynku, natomiast w przypadku tych ze stężeniem 0, 1-6% nadtlenku wodoru będą musiały przejść badania kliniczne. Pacjent będzie mógł kontynuować samodzielnie ich stosowanie po konsultacji przez dentystę w celu wykluczenia czynników ryzyka lub patologii jamy ustnej. Nowelizacja ta ma istotne znaczenie dla pacjentów, gdyż na rynku coraz częściej pojawiały się niesprawdzone naukowo środki o wysokim stężeniu nadtlenku wodoru.

Potrzeba coraz szerszego zakresu wiedzy interdyscyplinarnej wymaga od dentystów ciągłego doszkalania się. Ważna jest także współpraca pacjenta, gdyż nie zawsze leczenie kończy się na procedurach gabinetowych. Przeprowadzanie wielu badań naukowych, nacisk na wykorzystywanie minimalnie inwazyjnych technik oraz biozgodnych materiałów dają nadzieję, że każdy z nas będzie mógł iść przez życie z pięknym uśmiechem.

Stomatologia estetyczna może zaproponować pacjentowi ładny uśmiech. Żeby go zbudować czasem trzeba podnieść zgryz, zastosować licówki, czasem wymienić wypełnienia, zmienić kształt zębów, przeleczyć ortodontycznie zanim przystąpi się do leczenia protetycznego. Zawsze jednak trzeba chodzić do higienistki, aby nie mieć kamienia nazębnego i mieć piękne, zdrowe dziąsła, które nie krwawią, bo zdrowie dziąseł jest odznaką zdrowego organizmu-podsumowuje dr M. Żarow.